Paragraaf Openbaarheid

Op 1 mei 2022 is de Wet open overheid (Woo) in werking getreden als opvolger van de Wet openbaarheid bestuur (Wob). De Woo heeft als doel om de transparantie en toegankelijkheid van overheidsinformatie te vergroten. De Wet open overheid brengt drie verplichtingen met zich mee:  

1. Actieve openbaarmaking: Onder actieve openbaarmaking verstaan wij de stappen die vanuit de gemeente worden gezet om 17 geformuleerde informatiecategorieën uit onszelf openbaar te maken. Hierbij volgen wij de landelijke, gefaseerde planning.
2.  Passieve openbaarmaking: Onder passieve openbaarmaking verstaan wij het openbaar maken van informatie wanneer een inwoner, bedrijf of journalist daarom vraagt. Dit wordt ook wel een Woo-verzoek genoemd.  
3. Informatiehuishouding op orde: Informatie moet volledig, juist en vindbaar worden gearchiveerd zodat deze toegankelijk is en eenvoudig te openbaren. Hiertoe moet de informatie gestructureerd worden beheerd, met metadata (gegevens over gegevens) en goede documentatie. Op deze manier is informatie gemakkelijk vindbaar en begrijpelijk voor zowel interne medewerkers als externe belanghebbenden. Hiermee zorgen wij ook voor de juiste bewaartermijn en worden persoonlijke gegevens beschermd.  

Het rijk heeft middelen beschikbaar gesteld, zowel incidenteel voor de implementatie van de wet als structureel voor de uitvoering op de lange termijn. Dit Woo-budget zetten wij in voor de projectleider Woo en het vormgeven en aanpassen van processen en systemen van de organisatie. 

Op grond van artikel 3.5 van de Woo is een bestuursorgaan verplicht om jaarlijks in de begroting en de jaarstukken aandacht te besteden aan de beleidsvoornemens en uitvoering. Deze paragraaf dient als invulling van deze verplichting voor de begroting van 2026. In de jaarrekening worden relevante cijfers over de actieve en passieve openbaarmaking van afgelopen jaar beschreven.

Van de 15 geformuleerde informatiecategorieën toepasbaar voor gemeenten maken wij er op dit moment 7 actief openbaar op verschillende kanalen. De andere 8 maken wij gefaseerd openbaar op basis van het koninklijk besluit. Hiervoor worden processen in kaart gebracht en geoptimaliseerd, rollen en verantwoordelijkheden besloten en wordt de uiteindelijke publicatie vormgegeven.  

In 2026 wordt het Woo-proces verder verbeterd en beter onder de aandacht gebracht binnen de organisatie. Dit omvat verschillende aspecten, zoals het vergroten van de bewustwording over de Woo onder medewerkers, het herinrichten en optimaliseren van de processen en het verduidelijken van de verschillende weigeringsgronden die binnen de Woo van toepassing zijn. Een belangrijk onderdeel is het beter in kaart brengen van alle afgesloten, lopende en gepubliceerde Woo-verzoeken en –besluiten.

Een goede informatiehuishouding vormt de basis voor een transparante overheid. Het betreft het geheel aan processen, systemen en gedrag, gericht op het duurzaam toegankelijk maken van informatie. In 2026 blijft het verbeteren van de informatiehuishouding daarom een speerpunt. In de paragraaf Bedrijfsvoering wordt nader ingegaan op de concrete maatregelen die worden getroffen, waaronder de doorontwikkeling van het programma Digitaal Samenwerken en verschillende trajecten op het gebied van informatisering en automatisering.