Paragraaf Lokale Heffingen

De lokale heffingen vormen een belangrijk onderdeel van de totale inkomsten binnen de gemeentelijke begroting. De paragraaf lokale heffingen, conform artikel 10 van het Besluit begroting en verantwoording voor gemeenten en provincies (BBV), biedt een overzicht van het beleid voor de lokale lasten. Deze paragraaf lokale heffingen bestaat uit:
•    Geraamde opbrengsten;
•    Beleid ten aanzien van de lokale heffingen;
•    Overzicht op hoofdlijnen van de diverse heffingen;
•    De lokale lastendruk;
•    Kwijtscheldingsbeleid.
De lokale heffingen zijn onder te verdelen in twee categorieën, namelijk belastingen en rechten. Belastingen zijn heffingen waar geen aanwijsbare tegenprestatie van de overheid tegenover staat. De lokale belastingen, o.a. de OZB en toeristenbelasting, zijn bijdragen in de algemene kosten van de gemeente en hebben een budgettaire functie. Heffingen zijn rechten, tarieven en leges. De gemeente krijgt (maximaal) de kosten vergoed die ze zelf maakt. De totale opbrengst van deze heffingen mag
niet meer zijn dan de totale kosten. De gemeenteraad bepaalt, door het vaststellen van de belastingverordeningen, welke belastingen de gemeente heft en welke heffingsmaatstaven en tarieven er worden gehanteerd.

Onderstaande tabel geeft over de jaren 2023 t/m 2029 een beeld van de opbrengsten van de verschillende belastingen en rechten zoals die nu in de jaarrekening (t/m 2024) en daarna de begroting (vanaf 2025) zijn verwerkt.

Ons college heeft voor de ontwikkeling van de lokale lasten de volgende financieel – technische uitgangspunten gehanteerd:

a.    De algemene index / prijsstijging is voor 2026 bepaalt op 2,74% ; voor 2027 op 2,52% ; voor 2028 2,61% en 2029 op 2,50%. Deze percentages worden bij de meeste belastingen en rechten gehanteerd. Waar wordt afgeweken is dat expliciet vermeldt.
b.    De OZB-opbrengst wordt jaarlijks verhoogd met de algemene index. Bij het bepalen van de tarieven houden we rekening met de gevolgen van de hertaxaties. De procentuele waardestijging gedurende 2025 is voor de woningen bepaald op 12%, voor de niet-woningen op 2,25%.
c.    De forensenbelasting wordt jaarlijks verhoogd met de algemene index, bij het bepalen van de tarieven houden we rekening met de gevolgen van de hertaxaties voor de woningen van 12%. 
d.    Om in 2026 kostendekkend te zijn, hoeven de leges, met uitzondering van de wettelijk vastgestelde tarieven, niet te worden geïndexeerd ten opzichte van 2025.
e.    De tarieven die opgenomen zijn in de algemene tarievenverordening zijn voor 2026 verhoogd met de algemene index genoemd onder a. De tarieven worden afgerond op € 0,05.
f.    De toeristenbelasting wordt qua tariefstelling vereenvoudigd. Er worden vanaf 2026 slechts 2 tarieven gehanteerd. Voor het verblijf in/op een hotel, bed & breakfast, vakantiewoning, camping of camperplaats wordt een tarief van € 2,50  per persoon per overnachting in rekening gebracht. Voor het verblijf in een groepsaccommodatie is dat € 1,90. 
g.    Voor wat betreft de afvalstoffenheffing wordt gestreefd naar 100% kostendekking. Om dit percentage te bereiken dienen de tarieven voor het vast recht verhoogd te worden met 3,5%, de variabele ledigingstarieven voor GFT met 17% en voor restafval met bijna 5%.
h.    Om kostendekkend te worden dienen we de tarieven van de rioolheffing met 25% te verhogen ten opzichte van 2025.
i.    De tarieven voor de reclamebelasting blijven ongewijzigd. 

Voor een verdere onderbouwing van hetgeen onder f, g en h wordt gesteld, wordt ook verwezen naar de resultaten van de onderzoeken, welke zijn uitgewerkt onder het hoofdstuk "ontwikkeling van het meerjarig saldo".

Bij de tarieven die in deze paragraaf worden genoemd is sprake van voorlopige tarieven. In december leggen wij alle belastingverordeningen aan uw raad voor ter besluitvorming.
Dan worden ook de definitieve tarieven voorgelegd, die in een aantal situaties kunnen afwijken van de voorlopige tarieven die genoemd zijn in deze paragraaf. Datzelfde geldt voor de raming van de opbrengsten. De financiële gevolgen daarvan nemen we dan mee in een begrotingswijziging.

Onroerende Zaak Belastingen

De heffingsgrondslag voor de onroerende zaakbelastingen is de waarde zoals die in het kader van de Wet Waardering Onroerende Zaken jaarlijks wordt vastgesteld. Er zijn drie onroerende zaakbelastingen namelijk de gebruikersbelasting voor niet-woningen en de eigenarenbelasting voor respectievelijk woningen en niet-woningen.
De OZB opbrengst verhogen wij met het inflatiepercentage van 2,74%. Hierbij hebben we rekening gehouden met  een waardestijging van de bestaande objecten. Daarbij hebben we rekening gehouden met de areaaluitbreiding in 2025 van het aantal belastingobjecten. 

Op basis van informatie van de Waarderingskamer wordt de landelijke marktontwikkeling tussen 1 januari 2024 en 1 januari 2025 bij woningen geschat op 10,5%. Voor niet-woningen wordt de waarde-ontwikkeling over dezelfde periode geschat op 2%. Voor gemeente Oirschot wordt de waarde ontwikkeling geschat op 12% voor woningen en 2,25% voor niet woningen.  In de berekening voor de OZB tarieven gaan we uit van een totale WOZ waarde:

• Woningen                                      € 4.729.047.680
• Niet woningen eigenaren    €     776.850.126
• Niet woningen gebruikers   €     698.239.427

Rioolbelasting is een bestemmingsheffing om kosten voor een doelmatig werkende riolering en overige maatregelen ten aanzien van hemelwater en grondwater te verhalen. Artikel 228a Gemeentewet maakt een onderscheid tussen de waterketen (afvoer afvalwater) en het watersysteem (hemelwater en grondwater). 

Voorheen werd het tarief voor meerdere jaren vastgesteld. Nadeel hiervan was, dat wanneer de kosten sterker stijgen dan voorzien, er tekorten ontstaan die middels de voorziening moeten worden aangevuld.  In 2026 verhogen we daarom de tarieven met 25%, dit leidt in 2026 nog niet tot 100% kostendekking en zal het tekort uit de voorziening moeten worden aangevuld. Vanaf 2027 streven we naar 100% kostendekking. 

Voor de rioolheffing zijn de gebruikers van zowel woningen als bedrijfspanden belastingplichtig. De gemeente Oirschot kent geen rioolbelasting voor eigenaren, alle lasten van de riolering worden doorberekend aan de gebruiker op basis van het waterverbruik. De meeste huishoudens vallen in de tariefgroep 1 (waterverbruik tot 101m3). 

Afvalstoffenheffing is een bestemmingsheffing voor het verhalen van de kosten van de afvalinzameling en verwerking. Bij de uitvoering werken we nauw samen met de andere Kempengemeenten. We hanteren als uitgangspunten “de vervuiler betaalt” en “afval is een grondstof die waarde heeft”. De afvalstoffenheffing wordt uitsluitend in rekening gebracht bij de gebruikers van woningen waar periodiek huishoudelijk afval opgehaald wordt. Bedrijven moeten zelf een contract afsluiten, de gemeente is niet belast met het ophalen / afvoeren van bedrijfsafval.
  
Ook voor de afvalstoffenheffing wordt gestreefd worden naar 100% kostendekking. De kosten vormen de basis voor de berekening van de tarieven. Mocht bij de jaarrekening blijken dat de kosten hoger zijn geweest kan dit middels de voorziening worden opgevangen. 

Leges worden in rekening gebracht bij degene die een dienst vraagt aan de gemeente c.q. een aanvraag voor een vergunning indient bij de gemeente. Uitgangspunt is voor de totale leges een dekking van 100%. De meeste tarieven worden ten opzichte van 2025 niet verhoogd. Een aantal tarieven worden door het Rijk vastgesteld. In de verordening worden verwezen naar de, voor dat tarief, betreffende wet- of regelgeving zodat het niet meer nodig is om op een later tijdstip deze tarieven door het college lager te laten bijstellen. 

Deze belasting wordt in rekening gebracht bij eigenaren van woningen die niet in Oirschot wonen maar daar wel voor zichzelf (en hun gezin) minimaal 90 dagen per jaar een woning ter beschikking hebben. Vrij vertaald: betreft tweede woningen die niet (bijna) permanent verhuurd zijn en geen hoofdverblijf zijn.  In belastingjaar 2025 is ongeveer voor € 42.000,00 aan aanslagen opgelegd.
Omdat belastingplichtigen van deze tweede woning hun hoofdverblijf maken is het vaak niet mogelijk om de opgelegde aanslag te innen. Aangezien er niet gehandhaafd wordt lopen de opbrengsten jaar op jaar terug. Alsnog handhaven staat haaks op de jarenlange gedoogpraktijk van de gemeente.

Het tarief wordt – evenals bij de OZB – uitgedrukt in een percentage. De aanslag komt tot stand door vermenigvuldiging van dat percentage met de WOZ-waarde. Het tarief voor 2026 is 0,2726%  (vorig jaar 0,2972%). Voor woningen verwachten we een gemiddelde waardestijging  van 12%. Evenals bij de OZB is ons streven om – behoudens de trendmatige verhoging van de opbrengst met 2,74% - geen extra opbrengst te genereren.

De toeristenbelasting wordt geheven van personen, organisaties of bedrijven die de mogelijkheid bieden tot overnachting aan natuurlijke personen die niet woonachtig zijn in de gemeente Oirschot.  Deze hebben wettelijk de mogelijkheid om die belasting door te berekenen aan hun huurders. Oirschot kent geen toeristenbelasting voor dagtoerisme (zoals de Efteling).
Het tarief is een vast bedrag per persoon per overnachting. Vanaf 2026 kennen we in Oirschot twee tarieven, afhankelijk van het type locatie waar overnacht wordt.

 Zie onderstaande tabel 7.

Deze belasting kennen we sinds 2013 en voert de gemeente uit ten behoeve van de gezamenlijke ondernemers. De opbrengst betalen we – onder aftrek van een bedrag voor perceptiekosten -  door aan hen. Belastingplichtig zijn de gebruikers van panden in het centrum van Oirschot die een zichtbare reclame-uiting hebben. Het betreffend gebied is afgebakend op een kaart welk onderdeel uitmaakt van  de vastgestelde belastingverordening.

Het tarief is een percentage van de WOZ-waarde met een minimum en een maximum bedrag van de aanslag. Voor 2026 gelden dezelfde tarieven als voorgaande jaren : 1,45% van de WOZ-waarde, met een minimum bedrag van € 375,- en een maximum bedrag van € 775,-.

Bij het berekenen van de lastendruk wordt uitgegaan van de drie belastingen die de meeste burgers betalen. Dat zijn de OZB, afvalstoffenheffing en rioolheffing. Daarnaast wordt een onderscheid gemaakt tussen eenpersoonshuishoudens en meerpersoonshuishoudens. Tot slot maken we nog een verdeling tussen eigenaren en gebruikers. Dit alles leidt tot vier categorieën waarvoor de lastendruk is berekend. Onderstaande tabellen bevat de resultaten van de verschillende berekeningen.

Uitgangspunten:
•    OZB : waarde woning 2026 € 559.106 (waarde peildatum 1/1/25); 2025 € 498.232 (waarde peildatum 1/1/24).
•    Afvalstoffenheffing :  Vast recht op jaarbasis 2026 € 135,87 en 2025 € 131,28.Daarnaast is in deze berekening rekening gehouden met variabele tarieven, het aantal ledigingen is gebaseerd op ervaringscijfers: 
6 ledigingen GFT 140 liter container, tarief per lediging 2026 € 2,75 en 2025 € 2,35
5 ledigingen rest afval 140 liter container, tarief per lediging 2026 € 17,50 ; 2025 € 17,00
•    Rioolheffing : Alle huishoudens (waterverbruik beneden 101 m3 , tarief op jaarbasis) voor het jaar 2026 € 211,20 en voor 2025 € 168,96. 

De gemeente Oirschot kent de mogelijkheid om kwijtschelding aan te vragen voor de afvalstoffenheffing (uitsluitend het vast recht), de rioolheffing en de onroerende – zaakbelastingen. Voor het beoordelen van verzoeken volgen wij de rijksregeling. De procedure kent zowel een inkomenstoets als een vermogenstoets. Kwijtschelding is bedoeld voor natuurlijke personen. 
Bij dit onderdeel van onze lokale belastingen zien wij de gevolgen van de huidige financiële situatie van veel inwoners : zowel het aantal toegekende aanvragen als de bedragen nemen toe.